Luật shot clock là quy định quan trọng trong bóng rổ, yêu cầu đội tấn công phải thực hiện cú ném rổ trong vòng 24 giây kể từ khi giành quyền kiểm soát bóng. Đồng hồ shot clock đếm ngược thời gian và được đặt lại khi bóng chạm vào vành rổ hoặc đội phòng ngự phạm lỗi. Vi phạm luật 24 giây xảy ra khi đội bóng không thực hiện cú ném vào rổ trong khoảng thời gian giới hạn, dẫn đến mất quyền kiểm soát bóng. Cùng bài viết của Mê Bóng Rổ tìm hiểu rõ chi tiết luật short clock là gì, giải thích về luật thời gian này!
Khái niệm luật shot clock là gì?
Luật shot clock là một trong những quy định quan trọng trong bóng rổ hiện đại. Vậy “Luật shot clock là gì”? Đây là quy định giới hạn thời gian mà đội tấn công phải thực hiện cú ném rổ hợp lệ và thường là trong vòng 24 giây kể từ khi họ kiểm soát bóng.
Nếu không ném rổ trong thời gian này, đội đó sẽ mất quyền kiểm soát bóng và đội đối phương sẽ được giao bóng. Shot clock nhằm tạo áp lực giúp đội tấn công chơi chủ động và linh hoạt hơn và giúp đội phòng thủ có chiến lược phòng ngự hiệu quả hơn trong một khung thời gian cố định.
Cách hoạt động của luật shot clock là gì?
Theo quy định, shot clock mặc định được cài đặt ở mức 24 giây – đây là khoảng thời gian mà đội bóng đang kiểm soát bóng phải thực hiện một cú ném rổ hợp lệ. Đồng hồ shot clock sẽ bắt đầu đếm ngược khi đội tấn công giành được quyền kiểm soát bóng, hoặc khi bóng được chạm hợp lệ trong tình huống ném biên.
Thông thường, thời gian trên đồng hồ shot clock được hiển thị theo giây. Tuy nhiên, khi thời gian còn dưới 5 giây, hệ thống sẽ hiển thị cả phần mười giây để tăng độ chính xác và giúp trọng tài, cầu thủ cũng như khán giả dễ quan sát. Tính chính xác và linh hoạt này giúp trận đấu diễn ra sôi nổi, công bằng và khó đoán hơn.
Các trường hợp shot clock bắt đầu và dừng
Sau khi đã hiểu phần lớn về khái niệm “Luật shot clock là gì?”, điều quan trọng tiếp theo là biết khi nào đồng hồ này bắt đầu và dừng:
Khi nào đồng hồ shot clock bắt đầu?
Khi hiểu phần nào về “Luật shot clock là gì?”, người chơi càng phải biết rõ hơn khi nào đồng hồ này bắt đầu đếm ngược. Shot clock thường khởi động khi đội tấn công giành quyền kiểm soát bóng, ví dụ như sau một pha rebound, steal, hoặc cú ném phạt không thành công mà bóng vẫn trong cuộc.
Trong tình huống ném biên (throw-in), đồng hồ bắt đầu khi bóng được chạm hợp lệ bởi một cầu thủ trên sân. Tương tự, sau jump ball, shot clock chỉ tính khi một đội thật sự kiểm soát bóng. Đội có bóng buộc phải tung cú ném trước khi hết thời gian 24 giây nếu không muốn bị mất bóng do phạm luật.
Khi nào shot clock bị dừng?
Shot clock có thể bị tạm dừng trong nhiều tình huống ảnh hưởng đến dòng chảy trận đấu. Ví dụ như khi bóng ra ngoài sân, bóng chạm vành rổ sau cú ném (rim hit), khi xảy ra lỗi cá nhân hoặc có sự can thiệp của trọng tài như tiếng còi tạm dừng.
Quy định về cú ném hợp lệ trong luật shot clock
Dưới đây là những quy định cụ thể giúp bạn hiểu rõ “Luật shot clock là gì?” và cú ném như thế nào được xem là hợp lệ trong khoảng thời gian 24 giây này:
- Bóng phải rời tay trước khi đồng hồ về 0: Cầu thủ tấn công phải thực hiện cú ném sao cho bóng rời tay trước khi đồng hồ shot clock đếm về 0 giây. Nếu bóng còn trong tay khi hết giờ, đó là lỗi vi phạm shot clock.
- Bóng phải chạm vành rổ sau khi rời tay: Dù bóng đã rời tay đúng lúc, nhưng nếu không chạm vào vành rổ thì cú ném cũng không được tính hợp lệ. Trong trường hợp đó, đội tấn công sẽ bị mất quyền kiểm soát bóng.
- Nếu bóng vào rổ sau khi hết giờ nhưng không rời tay đúng thời điểm: Dù cú ném có thành công (vào rổ) nhưng nếu không rời tay đúng quy định, điểm vẫn không được công nhận.
Khi nào đồng hồ shot clock được đặt lại?
Dưới đây là những trường hợp phổ biến và quy định chi tiết về việc đặt lại thời gian trên đồng hồ shot clock trong bóng rổ:
- Reset shot clock về 24 giây: Khi quyền kiểm soát bóng chuyển sang đội khác hoàn toàn, ví dụ như sau một pha cướp bóng, bắt rebound phòng ngự hoặc khi đội phòng thủ lấy được bóng.
- Reset shot clock về 14 giây: Khi đội tấn công giữ quyền kiểm soát bóng sau một cú ném bóng chạm vào vành rổ nhưng không ghi điểm, shot clock được đặt lại 14 giây thay vì 24 để tiết kiệm thời gian và giữ nhịp trận đấu.
- Reset 14 giây sau ném phạt không thành công: Nếu đội tấn công bắt được bóng sống sau một tình huống ném phạt cuối cùng không thành công, shot clock cũng được đặt lại 14 giây để họ tiếp tục có cơ hội ghi điểm nhanh.
- Không đặt lại shot clock: Trong các trường hợp cú ném không chạm vành rổ hoặc bóng bị chạm bởi phòng thủ nhưng không đổi quyền kiểm soát, shot clock sẽ tiếp tục chạy mà không được reset.
Qua bài viết, hy vọng bạn đã có cái câu trả lời rõ ràng cho “Luật shot clock là gì và tại sao nó lại quan trọng?” trong bóng rổ. Đừng quên cùng Mê Bóng Rổ áp dụng và chia sẻ kiến thức này để nâng cao hiểu biết về bộ môn thể thao hấp dẫn này!
